Bij de naam Chinese kruisbes zal er misschien niet meteen een belletje gaan rinkelen. Echter, we kennen de vrucht allemaal: de kiwi, in het Latijns genaamd Actinidia. In deze blog gaan we je alles vertellen over de verschillende kiwiplanten en de verzorging ervan.
Maar eerst even een stukje geschiedenis, want waar komt die naam eigenlijk vandaan? Zoals de naam doet vermoeden, komt de kiwi oorspronkelijk uit China. Eeuwenlang is de vrucht hier geteeld.
Het ontstaan van de kiwiplant
Rond 1904, nam de Nieuw-Zeelandse lerares Isabel Fraser na een van haar verre reizen een aantal zaden van de vrucht mee terug naar Nieuw-Zeeland. Door de jaren heen werden de planten verder gekweekt en verbeterd, wat leidde tot grotere en smaakvollere vruchten. In 1959 werd de Chinese kruisbes omgedoopt tot ‘kiwi’, vernoemd naar de nationale vogel van Nieuw-Zeeland, de kiwi. En wij hebben geweldig nieuws, want deze heerlijke vrucht kan jij gewoon in jouw tuin kweken!
Soorten kiwiplanten
Als wij kiwi zeggen, denk je waarschijnlijk meteen aan de eivormige, harige, groene vrucht uit de supermarkt. Deze behoort tot de ‘Actinidia deliciosa’. Deze soort is het meest bekend en populair vanwege zijn zoete smaak en sappige vruchtvlees. Er zijn verschillende variëteiten binnen deze soort, zoals ‘Hayward’, die bekend staat om zijn goede houdbaarheid en heerlijke smaak.
Naast de Actinidia deliciosa is er ook de minder bekende ‘Actinidia arguta’, vaak de kiwibes genoemd. Deze vruchten zijn een stuk kleiner en hebben een gladde schil, waardoor ze perfect zijn om direct van de plant te eten. De smaak van de kiwibes is vaak zoeter en intenser dan die van de gewone kiwi. Binnen de Actinidia arguta zijn er ook verschillende rassen, zoals ‘Issai’, die bekend staat om zijn zelfvruchtbaarheid, en ‘Ken’s Red’, die een roodachtige schil en vruchtvlees heeft.
Bestuiving
Nu je dit weet, wil je natuurlijk meteen een kiwiplant in je tuin planten. Maar voordat je dit doet, willen we je nog wat informatie meegeven om daadwerkelijk te kunnen genieten van deze geweldige plant en haar vruchten. Naast de geschiedenis geven we je daarom ook een korte biologieles. Kiwiplanten zijn namelijk meestal tweehuizig. Dit betekent dat de plant, afhankelijk van het soort, mannelijke of vrouwelijke bloemen produceert. Een vrouwelijke plant, bijvoorbeeld de Actinidia arguta ‘Bayern’, heeft dus een mannelijke plant, bijvoorbeeld de Actinidia arguta ‘Weiki’, in de buurt nodig voor bestuiving om vruchten te kunnen groeien.
Daarnaast zijn er ook kiwiplanten die geen hulp van het andere geslacht nodig hebben. Zo zijn er bijvoorbeeld de Actinidia arguta ‘Issai’ en de Actinidia deliciosa 'Jenny'. Deze kiwiplanten zijn zelfbestuivend en ontwikkelen zonder een andere kiwiplant kleine kiwi’s.
Verzorging
Er zijn dus veel verschillende soorten en rassen. Gelukkig is de verzorging van zowel de kiwiplanten als de kiwibessen vrijwel hetzelfde. Het kweken van kiwiplanten kan een lonende ervaring zijn, mits je weet hoe je ze goed moet verzorgen. Hieronder nemen we al de stappen met je door, van het planten tot het oogsten.
Standplaats en bodem
Kiwiplanten houden van een zonnige, beschutte plek. Ze hebben minimaal zes tot acht uur direct zonlicht per dag nodig om goed te groeien en vruchten te produceren. Kweek je de kiwiplant in een kas, dan zullen de vruchten eerder rijp zijn. Zeker bij een slechte zomer is de kans op een goede oogst in een kas groter. De kiwiplanten zijn winterhard. Let wel op, jonge scheuten zijn erg gevoelig voor nachtvorst. Dit kan dus wat schade toebrengen. Maar geen zorgen, in het voorjaar zullen deze weer opnieuw opkomen.
De bodem moet goed doorlatend en rijk aan organisch materiaal zijn, vul de bodem daarom bij met verse Pokon biologische moestuingrond. Zorg ervoor dat de grond goed losgemaakt is voordat je de planten zet, zodat de wortels zich gemakkelijk kunnen verspreiden. Even goed harken dus!
Aanplanting
Het planten van de kiwiplant kan het hele jaar. Wel adviseren wij om het tussen april en juni te doen. Houd een afstand van ongeveer 3 tot 4 meter tussen de planten. De kiwiplanten zijn flinke groeiers dus die ruimte hebben ze zeker nodig. Let op bij het planten van mannelijke en vrouwelijke kiwiplanten zodat er bestuiving plaatsvindt. Een verhouding van één mannelijke plant per zes tot acht vrouwelijke planten is vaak voldoende.
Ondersteuning
Kiwiplanten zijn klimplanten en hebben stevige ondersteuning nodig. Help de plant een beetje door gebruik te maken van bijvoorbeeld een pergola om de planten te leiden.
Water geven
Kiwiplanten hebben regelmatig water nodig, vooral tijdens droge periodes. Zorg ervoor dat de grond vochtig blijft, maar niet drassig. Vermijd het besproeien van de bladeren om schimmelziekten te voorkomen.
Bemesting
Voed kiwiplanten met een meststof. Begin met bemesten in het vroege voorjaar en herhaal dit om de zes tot acht weken gedurende het groeiseizoen. Jouw kiwiplant zal je dankbaar zijn.
Snoeien
Regelmatig snoeien is essentieel voor de gezondheid en productiviteit van kiwiplanten. Snoei in de winter, wanneer de planten in rust zijn, om de vorm te behouden en oude of zwakke houtachtige stengels te verwijderen. Zomersnoei helpt om de groei te beheersen en de luchtcirculatie te verbeteren. Verwijder overtollige scheuten en bladerdek om te zorgen dat de energie van de plant naar de vruchtontwikkeling gaat.
Ziekten en plagen
Houd de planten goed in de gaten op tekenen van ziekten en plagen. Veelvoorkomende problemen zijn wortelrot, bladluizen en schimmelinfecties zoals phytophthora. Gebruik indien nodig milieuvriendelijke bestrijdingsmiddelen en zorg voor een goede luchtcirculatie om schimmelgroei te voorkomen.
Oogsten
De meeste kiwivruchten zijn klaar om te oogsten in de late herfst, meestal na de eerste lichte vorst. De vruchten moeten stevig zijn maar toch iets meegeven bij een lichte druk. Laat de geoogste vruchten op kamertemperatuur narijpen totdat ze zacht en eetbaar zijn. Met de juiste zorg kunnen kiwiplanten jaar na jaar een overvloedige oogst van heerlijke vruchten produceren.
Je beschikt nu over al de informatie die je nodig hebt om te beginnen met het kweken van jouw kiwiplant. Wil jij de echte tuinier ervaring en uitpakken, ga dan voor de Actinidia deliciosa ‘Hayward’ (vrouwelijk) in combinatie met de Actinidia deliciosa ‘Atlas’ (mannelijk). Deze planten hebben iets meer aandacht en zorg nodig, maar zullen jou belonen voor je harde werk.
Of wil jij tijdens de bbq in jouw tuin je gasten verrassen? Ga dan voor de Actinidia arguta 'Ken's Red’. Met rode kiwibessen in jouw tuin zullen je gasten versteld staan. Kortom, neem een kijkje in ons assortiment en zoek een ras dat bij jou past.
